Gazeta Elektryka 1 2006, Elektrotechnika, PDF-y
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
www.moeller.pl
������
Spis treści:
Praktyczne sposoby ochrony
przeciwprzepięciowej urządzeń
w obiektach budowlanych
Praktyczne sposoby ochrony
przeciwprzepięciowej urządzeń
Praktyczne sposoby ochrony
przeciwprzepięciowej urządzeń
w obiektach budowlanych
1
Wyłączniki nadprądowe CLS6 i różnicowo -
prądowe CFI6 – idealne rozwiązania dla
budownictwa mieszkaniowego.
4
Firma MOELLER ma w swojej ofercie
aparaty, które skutecznie chronią urządzenia
znajdujące się w obiektach budowlanych
przed skutkami przepięć. Aby zapobiec
uszkodzeniu tych urządzeń, stosuje się
wewnątrz budynku trójstopniowy system
ochrony przeciwprzepięciowej: klasy I, II, III
(wg IEC 61643-1) /B, C, D (wg DIN VDE 0675).
Zestawy ograniczników przepięć klasy B+C
montowane w jednej rozdzielnicy oferowane
w dwu wersjach: do domów jednorodzinnych
i obiektów przemysłowych (rys. 1).
W poniższym artykule chcemy przedstawić
kilka praktycznych przykładów rozwiązań z
zakresu ochrony przepięciowej polecanych
przez firmę MOELLER.
Pierwszy przypadek przedstawia
dom jednorodzinny na terenie
nizinnym, który nie jest wyposa-
żony w instalację odgromową i jest
zasilany linią napowietrzną (rys. 2).
Złącze kablowe znajduje się
w szafce wraz licznikiem na ścianie
budynku. W tym wypadku istnieje
możliwość bezpośredniego wnik-
nięcia udaru do instalacji elektrycz -
nej. Zaleca się montaż ogranicznika
przepięć klasy B+C typu SPB-
12/280/4 w rozdzielnicy głównej
budynku lub w złączu za głównymi
zabezpieczeniami, jeśli pozwoli na
to zakład energetyczny.
Ograniczniki przepięć klasy B lub zestawy B+C
należy stosować wszędzie tam, gdzie istnieje
możliwość wniknięcia prądu piorunowego do
obiektu i dalej do instalacji przewodzących.
Wypadki takie mają miejsce gdy:
- budynek został wyposażony w instalację
piorunochronną,
- budynek ma przyłącze z zewnętrzną linią
napowietrzną i instalację piorunochronną,
- do budynku jest doprowadzona
zewnętrzna linia napowietrzna i brak
instalacji piorunochronnej,
- budynek jest zasilany linią kablową,
a odległość między budynkiem i stacją
trafo jest niewielka.
Wyłączniki silnikowe Z-MS i PKZ firmy Moeller
6
Nowa generecja styczników mocy DIL M
8
Aparatura sygnalizacyjna i sterująca RMQ-Titan
10
Płytkie rozdzielnice BF
12
Nowości systemu okablowania
strukturalnego Xpatch
13
Posługując się oznaczeniami literowymi z wyżej
przytoczonej normy niemieckiej firma MOELLER
rozróżnia kilka rodzajów ograniczników
przepięć i ich zestawów, mających różne
przeznaczenie.
Ograniczniki przepięć klasy B
zabezpieczają
przed bezpośrednim i bliskim uderzeniem
pioruna.
Ograniczniki przepięć klasy C
zabezpieczają
większość odbiorników elektrycznych przed
przepięciami komutacyjnymi i zredukowanymi
przez ograniczniki przepięć klasy B.
Ograniczniki przepięć klasy D
dodatkowo
zabezpieczają szczególnie czułe i kosztowne
urządzenia elektryczne i elektroniczne.
PMC - nowa seria wyłączników firmy Moeller
dedykowanych dla budownictwa
14
Przewody łączące ograniczniki przepięć klasy
B i zestawy B+C w sieci elektrycznej z szyną wy-
równawczą powinny być jak najkrótsze. Stosując
możliwie najkrótsze przewody łączeniowe unika
się powstawania wysokich napięć dodatkowych
w trakcie odprowadzania impulsów do ziemi,
a właściwości odgromnika są optymalnie
wykorzystane. Zaleca się, aby długość przewodów
połączeniowych nie przekraczała 0,5 m. Ze
względu na ogromne siły dynamiczne powstające
podczas wyładowań, należy pamiętać o solidnym
mocowaniu przewodów w zaciskach ogranicz-
ników przepięć.
W przypadku bezpośredniego uderzenia pioruna
w instalację odgromową budynku, obudowy i prze-
wody ochronne połączone z uziomem fundamen-
towym, w milionowej części sekundy uzyskują
wysoki potencjał (rys. 3). Od uziemionych części
do sieci zasilającej oraz do sieci transmisji da-
nych wpływa prąd wyrównawczy. Równocześnie
w pętlach przewodów, które nie są połączone
z szyną wyrównawczą, mogą indukować się
niebezpieczne przepięcia.
By uniknąć skutków tego rodzaju zagrożeń
należy zastosować układ ochrony przepięciowej
składający się minimum z dwóch stopni: B oraz C.
Rysunek 4 przedstawia zainstalowany zestaw klasy
B+C w rozdzielnicy głównej obiektu.
Dla budynków wielopiętrowych mających
instalację odgromową firma MOELLER zaleca
montaż ogranicznika przepięć klasy B+C
w rozdzielnicy głównej oraz dodatkowych
ograniczników przepięć klasy C na każdym piętrze
(rys. 5). Chronią one instalacje i odbiorniki przed
przepięciami zredukowanymi przez ograniczniki
przepięć klasy B oraz przed przepięciami wywoła-
nymi podczas załączania różnego rodzaju urzą-
dzeń, np. silników, spawarek, transformatorów.
Pamiętajmy, że przy pomiarze rezystancji izolacji
niezbędne jest odłączanie ograniczników przepięć
klasy C!
Dla czułej i kosztownej aparatury medycznej, infor-
matycznej oraz przemysłowej wymagającej nieza-
wodnej pracy zaleca się stosowanie dodatkowo
stopnia klasy D. Najczęściej ograniczniki klasy D są
instalowane przed serwerami, sprzętem Hi-Fi i TV.
Dane techniczne
SPB-12/280
Dane techniczne
SP-B+C/3+1; SP-B+C/3
Poziom ochrony U
p
<1,5kV
Poziom ochrony U
p
<1,5kV
Prąd udarowy I
imp
12,5kA/biegun
Prąd udarowy I
imp
100kA/biegun
Maksymalne dobezpieczenie 160A gG/gL
Maksymalne dobezpieczenie 125A gL
Maks. dopuszczalne napięcie U
c
280 VAC
Maks. dopuszczalne napięcie U
c
440/260 VAC; 440/440 VAC
rys. 1 Zestawy ograniczników przepięć klasy B+C
a) SPB-12/280 do zastosowań w budownictwie mieszkaniowym
b) SP-B+C/3+1 do zastosowań w szczególności do obiektów przemysłowych
W ofercie firmy MOELLER znajdują się trzy
typy ograniczników przepięć klasy D różniące się
sposobem montażu:
- na szynę TS 35 mm w rozdzielnicy SPD-S-1+1,
- bezpośrednio w gniazdku SPD-STC,
- w kanałach kablowych VDK 280ES.
Dla wszystkich wyżej wymienionych ograniczników
przepięć klasy D obowiązują wspólne zasady:
- należy je instalować jak najbliżej chronionego
urządzenia,
- należy je montować za wyłącznikami
różnicowoprądowymi,
- stosowanie w obiekcie tylko ograniczników
przepięć klasy D nie zapewnia dostatecznej
ochrony urządzeń.
Kolejny przykład, który chcemy przedstawić,
dotyczy hali produkcyjnej (rys. 6). Obiekt jest
zasilany linią kablową położoną w ziemi na dłu-
gości powyżej 100 m i ma instalację odgromową.
Zalecany jest montaż ograniczników przepięć klasy
B+C typu SP-B+C w rozdzielnicy głównej. Jeśli na
hali znajdują się maszyny sterowane komputerowo
i odcinek zasilającego przewodu od rozdzielnicy do
danej grupy maszyn jest dłuższy niż 20 m, zaleca się
rys. 3 Rozpływ prądu piorunowego w budynku po
uderzeniu pioruna w instalacje odgromową
zamontować ograniczniki przepięć klasy C lub D.
Ograniczniki przepięć firmy MOELLER należy chro-
nić przed zwarciem. Producent podaje maksymalne
wartości dobezpieczeń w celu zabezpieczenia
odgromników przed długotrwałym działaniem
prądów zwarciowych.
rys. 2
Dom jednorodzinny na terenie nizinnym bez instalacji
odgromowej zasilany linią napowietrzną. Zalecany montaż
ogranicznika przepięć klasy B+C typu SPB-12/280/..
w rozdzielnicy
rys. 4
Dom jednorodzinny na terenie nizinnym z instalacją
odgromową zasilany linią kablową. Zalecany montaż
ogranicznika przepięć klasy B+C typu SPB-12/280/..
w rozdzielnicy głównej
rys. 5
Budynek wielopiętrowy z instalacją odgromową, zasilany
linią kablową. Montaż ograniczników przepięć:
w rozdzielnicy głównej - klasa B+C, typ SP-B+C/3..,
w rozdzielnicy piętrowej - klasa C, typ SPC-S-20/280/..
2
2
rys. 6
Obiekt przemysłowy, usługowy z instalacją odgromową
zasilany linią kablową. Montaż ograniczników przepięć:
w rozdzielnicy głównej - klasa B+C, typ SP-B+C/3..,
w rozdzielnicach piętrowych - klasa C, typ SPC-S-20/280/..
rys. 7
Podrozdzielnia zasila oświetlenie obiektu rekreacyjnego.
Montaż ograniczników:
w przyłączu - klasa B, typ SPB-60/440,
w rozdzielnicy głównej - klasa C, typ SPC-S-20/280/..,
w podrozdzielnicy - klasa B+C, typ SP-B+C/3..
rys. 8
Zbyt bliskie zainstalowanie urządzeń elektrycznych przy
zwodach instalacji odgromowej stanowi zagrożenie
wniknięcia prądu udarowego bezpośrednio do instalacji
budynku
Szczególnie niebezpieczne dla instalacji elektry-
cznej budynku są bezpośrednie uderzenia pioruna
w odbiorniki energii elektrycznej zainstalowane na
zewnątrz (np. oświetlenie placów, wentylatory na
dachach lub reklamy). Uderzenie pioruna w taką
instalację stanowi zagrożenie wniknięcia prądu
uda-rowego bezpośrednio do instalacji budynku
(rys. 7).
Należy także pamiętać, aby urządzeń elektrycz-
nych instalowanych na zewnątrz nie montować
bezpośrednio przy instalacji odgromowej (rys. 8).
Dokładne sposoby wyznaczania odstępów opisane
są w normach:
- PN-IEC 61024-1 Ochrona odgromowa obiektów
budowlanych. Zasady ogólne.
- PN-IEC 61024-1-2 Ochrona odgromowa obiek-
tów budowlanych. Zasady ogólne.
Projektowanie, montaż, konserwacja i spraw-
dzenie urządzeń piorunochronnych.
Ograniczniki przepięć B+C są coraz bardziej
popularne wśród projektantów oraz elektryków
ze względu na brak ograniczeń dotyczących odle-
głości między poszczególnymi stopniami, a także
prostotę montażu całego zestawu (rys. 9 i 10).
B C
B C
+
złącze lub
rozdzielnica główna
rozdzielnica
mieszkaniowa lub
oddziałowa
złącze lub
rozdzielnica główna
System TN-C
sieć czterożyłowa
lub
*SPB-.. lub SPI-.. SPC-S-20/280/3 SPB-12/280/3 lub SP-B+C/3
rys. 9 Rozdzielnica dla budynku mieszkalnego
z zainstalowanym ogranicznikiem przepięć SPB-12/280
System TN-S
sieć pięciożyłowa
lub
*SPB-.. lub SPI-.. SPC-S-20/280/4 SPB-12/280/4 lub SP-B+C/3+1
sieć jednofazowa
D
*- dla SPB-.. konieczne jest zachowanie długości przewodu minimum 10m między ogranicznikami przepięć klasy B i C
dla SPI-.. brak konieczności zachowania długości przewodu minimum 10m między ogranicznikami przepięć klasy B i C
rys. 10 Przykład montażu ograniczników przepięć klasy C typu SPC
w rozdzielnicy mieszkaniowej
rys. 11 Schematy połączeń dla ograniczników przepięć klasy B, C
oraz zestawów B+C ograniczników dla sieci TN-C i TN-S
3
3
Wyłączniki nadprądowe CLS6 i różnicowoprądowe CFI6 –
idealne rozwiązania dla budownictwa mieszkaniowego
Firma Moeller jest znanym producentem
nowoczesnej aparatury zabezpieczającej. W ofercie
znajduje się seria Xclear (6kA), w skład której
wchodzą aparaty przeznaczone dla budownictwa
mieszkaniowego. Charakteryzuje się ona szerokim
zakresem prądów znamionowych oraz charakterys-
tyk wyzwalania. Wyłączniki te cechują się nowo-
czesnym wyglądem oraz funkcjonalnym osprzętem.
Bardzo wygodną cechą aparatów
tej serii jest fakt, że posiadają podobne
wymiary jak wyłączniki nadprądowe
obecne na naszym rynku i można
je z nimi oszynować zarówno od
dołu jak i od góry. W zależności od
charakteru obciążenia produkowane
są z charakterystykami B, C oraz D.
Niewątpliwą zaletą nowych wyłączni-
ków nadprądowych CLS6 jest pełen
zakres prądów znamionowych od 2
do 63 A. Maksymalne napięcie stałe
wynosi 48 V DC na biegun. Na wyższe
napięcia stałe oferujemy wyłączniki CLS6-DC.
Istnieje możliwość dobudowy do wszystkich
wyłączników nadprądowych z boku wyzwalacza
wzrostowego Z-ASA oraz wyzwalacza pod-
napięciowego Z-USA. Do wyłączników nadprądo-
wych przewidziane są styki pomocnicze Z-AHK
(1zw.+1rozw.) oraz Z-NHK (1przem.) mocowane za
pomocą trzech śrubek. Istnieje również możliwość
ryglowania dźwigni i zamykania jej na kłódkę (rys.
2). Drugim z aparatów dbających o bezpieczeństwo
użytkow�ników są wyłączniki różnicowoprądowe
CFI6 (rys. 3).
rys. 1 Wyłącznik nadprądowy CLS6
Warunkiem zezwalającym na stosowanie tego
typu aparatów jest instalacja elektryczna, w której
rozdzielony jest przewód N i PE. Wyłączniki różni-
cowoprądowe firmy Moeller znane są na świecie
z wysokiej jakości oraz niezawodności działania.
Wieloletnie prace badawcze w laboratoriach firmy
doprowadziły do stworzenia aparatury zabezpie-
czającej o najwyższej jakości potwierdzonej
wieloma znakami jakości na całym świecie.
Wyłączniki różnicowoprądowe CFI6 posiadają
wskaźnik ustawienia zestyków oraz zaciski szynowe/
windowe z góry i z dołu. Przy wyborze wyłącznika
różnicowoprądowego należy uwzględnić budowę
odbiorników, które będą podłączone do sieci
elektrycznej.
Wyzwalanie wszystkich opisanych powyżej
wyłączników następuje niezależnie od napięcia
sieci, a energia potrzebna do zadziałania przekład-
nika pobierana jest z prądu różnicowego.
Bardzo wygodnym rozwiązaniem dla
zabezpieczeń urządzeń są wyłączniki zespolone
CKN6 (rys. 4) będące kombinacją wyłącznika
różnicowoprądowego oraz nadprądowego. W
naszej ofercie znajdują się tego typu aparaty na
prądy znamionowe do 40 A o charakterystyce B i C.
Do wszystkich aparatów poruszonych w tym tekście
istnieje również możliwość dołączenia aparatu do
ponownego załączania Z-FW.
Firma Moeller wyszła naprzeciw zapotrzebo-
waniom oraz wymaganiom stawianym przez klientów
stwarzając nową jakość aparatury zabezpieczającej.
Niewątpliwym atutem serii Xclear jest wygodny
dostęp do zacis-
ków oraz bardzo
prosty montaż
osprzętu do
wyłączników.
W instalacji elektrycznej, która znajduje się
w naszym domu muszą być zamontowane urzą-
dzenia dbające o bezpieczeństwo mieszkańców.
Jednym z nich są wyłączniki nadprądowe CLS6
(rys. 1), zastępujące popularne „korki”. Wyłączają
one zasilanie w sytuacjach awaryjnych, czyli
wtedy gdy ma miejsce zwarcie w instalacji lub jej
przeciążenie. Ich głównym zadaniem jest ochrona
całej instalacji elektrycznej i przyłączonych do
niej odbiorników. Aparaty te są wyposażone
w dwa rodzaje wyzwalaczy: termiczny - chroniący
przed skutkami przeciążeń i elektromagnetyczny
- wyłączający w przypadku zwarć. Zadbano o wiele
szczegółów montażowych, które znacznie podniosły
walory funkcjonalne aparatury. Wyłączniki CLS6
wyposażono w optyczny wskaźnik stanu ustawienia
zestyków (czerwony/zielony). Dopasowano je
konturem oraz wyglądem zewnętrznym do
wyłączników różnicowoprądowych serii CFI6.
rys. 3 Wyłącznik różnicowoprądowy CFI6
rys. 4 Wyłącznik nadprądowy z członem
różnicowoprądowy CKN6
rys. 2 Blokada aparatu na kłódkę
Wyłączniki te stanowią obecnie najskuteczniejszą
ochronę dla użytkowników przed porażeniem,
ponieważ wyłączają zasilanie wtedy gdy dotknie
ktoś przewodu pod napięciem (np. w gniazdku) lub
w wypadku pojawienia się niebezpiecznego napięcia
na obudowie uszkodzonego urządzenia.
rys. 5 Typowa rozdzielnica mieszkaniowa BC-O
z wykorzystaniem aparatury serii Xclear
4
Kompetencja w wyłącznikach
silnikowych
Twoja sprawdzona drużyna...
Wyłączniki silnikowe
firmy Moeller to znakomite
rozwiązanie dla budownictwa
i przemysłu. Stanowią opty-
malną ofertę i niezawodne
zabezpieczenie dla silników
stosowanych w budownictwie
mieszkaniowym, a także
w najbardziej wymagających
rozwiązaniach przemysłowych.
P
K
Z
M
0
-
1
5
0
k
A
P
K
Z
M
0
1
-
5
0
k
A
d
la
p
r
z
e
m
y
s
ł
u
Z
-M
S
-
1
0
k
A
d
l
a
b
u
d
o
w
n
ic
t
w
a
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]